Het wiebellampje

De man liep met zijn ongecontroleerde lichaam richting het waterpunt. De sauna had het vernieuwd. In plaats van een fonteintje waar je je mond boven kon houden, kon je nu met een conisch bekertje het water tappen. Handig. Niet voor de man. Met zijn scheefgetrokken mond en loensende ogen probeerde hij zijn arm zo stil mogelijk te houden. Bibberend ging zijn hand naar de koker waar onder het puntje van de beker zichtbaar was. Ging het hem lukken? We stonden in een kleine rij op respectabele afstand toe te kijken. We konden wel helpen, maar de lichaamstaal van deze man verried dat hij het zelf wilde doen. Hoe beweeglijk deze taal ook was.
Zijn been schokte een keer opzij. Meteen week zijn hand van de genomen koers. Het gezicht verried geen enkele emotie. Ook daar bleven zijn spieren ongecontroleerd.
Poging nummer twee. Ditmaal bleef zijn hand op koers. Het bekertje was bereikt. Zijn verkrampte vingers deden écht hun best, maar konden helaas niet voorkomen dat er meer dan een papieren bekertje uit het de koker vielen. Hij wilde ze oprapen, maar het was onbegonnen werk. Met het bekertje half samengeknepen in zijn hand reikte hij naar het kraantje. Gelukkig liep deze al.
Gespannen keken we toe. We gunden hem zo een succesvolle eerste poging. Het lukte hem. Het samengeknepen bekertje liep halfvol. We waren trots op hem, maar lieten het niet merken. Lichamelijk aandoeningen moeten geen reden zijn voor extra medelijden of betutteling. Daar zat deze man niet op te wachten. Hij wilde alleen maar een van de gasten in de sauna zijn. Dat gevoel probeerden we ook naar hem uit te stralen. Een van de velen hier. Niets meer, niets minder.
De spastische man dronk zijn bekertje sputterend en morsend leeg. Hij draaide zich een keer om en knikte vriendelijk naar ons. Wij knikten terug, zoals we naar ieder ander terug zouden knikken. Dachten we. Toch kon ik het wel in de ogen van de man lezen.
Jullie doen zo je best om mij niet anders te behandelen dan een ander en dat maakt jullie sympathiek. Toch, door dit je best doen, doen jullie het toch.
De beste man had wel gelijk. We deden ons best hem niet te behandelen als gehandicapt. We hielpen hem niet, maar lieten het hem alleen doen. Maar wat als het een oud bevend mannetje was geweest? Dan had iemand uit de rij waarschijnlijk wel geholpen. Of een hippe vrouw? Dan waren er geheid ook wat haantjes naar voren gesprongen. Nu deden we niets. Was dit nu wel zo goed?
De man draaide zich terug en wilde weglopen. Zijn arm maakte een spastische ruk omhoog. Zo tegen het lampje dat het waterfonteintje verlichtte. Het zwaaide alle kanten uit. Iemand wilde het tot stoppen brengen. De man was hem voor. Met de tong uit zijn mond gingen, in een uiterste inspanning, beide armen naar het wiebellampje. Zijn handen omsloten de kap en stopten het zwaaien. Gelukt! Trots liep de spastische man weg. Blij keken wij hem na.
De volgende man was aan de beurt bij het waterpunt. Vlug bestudeerde hij of de gehandicapte man uit het zicht was. Toen hij hier zeker van was, greep hij snel het wiebellampje vast en hing het definitief stil. Wij in de rij zagen het met voldoening aan. We hadden gehandeld naar eer en geweten. Of dit de goede wijze was? Waarschijnlijk niet. We hadden vermoedelijk wel iets moeten doen of zeggen. Iets ondoordachts wat we normaal ook zouden doen. Iets waardoor je geheid een por van je eega zou krijgen.
Het wiebellampje hing stil. De spastische man zat in een sauna te spiertrekken met zijn benen. Twee vrouwen lagen achter hem te kletsen. Wat ze altijd deden. Niet eens in de gaten wie er voor hen zat. Tja, zou had het ook gekund, bedacht ik me. Maar ja, dan had ik geen mooi portret van een volhardende man bij een waterpunt op mijn netvlies gehad.